İstanbul Aydın Üniversitesi Öğrencileri Görüşüyle İş Hayatında Kadını Özgürleştirmek

Başak SÖYLEMEZ

İlkay İnci CABBAR

İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğrencileri

İAÜ Hukuk Kulübü Kadın Hakları Departmanı

Regl, vücutta belli periyotlarla tekrarlanan biyolojik bir döngüdür. Bu döngü esnasında kadınların büyük bir çoğunluğu bazı belirtiler yaşar. Bunları karın ve kasıklarda şiddetli ağrı, değişken ruh hali, baş ağrısı, halsizlik diye sıralayabiliriz. 2012 yılında yapılan bir araştırma reglin kadınların %20’sinin gündelik hayatını olumsuz etkilediğini bize gösteriyor. Okul döneminde rapor alınabilse de iş hayatında bu pek mümkün olmayabiliyor. Fakat bazı ülkelerde kadınlar regl döneminde ücretli izne çıkabiliyor.

Bu araştırmanın asıl amacı olan toplumsal cinsiyet mücadelesinde kadın haklarını yasalarla koruyan 6 ülke vardır. Bu ülkeler Danimarka, Fransa, Letonya, Lüksemburg, Belçika ve İsveç’tir. Bu saydığımız 6 ülke kadın ve erkeklere tamamen eşit haklar veriyor. Bunun yanında eşit haklar vermese de regl izni veren ülkeler var. Bunlardan bazıları İtalya, Endonezya, Güney Kore, Çin, Tayvan, Japonya’dır. Bu ülkelere ek olarak İspanya şiddetli regl ağrısı yaşayan kadınlara sağlık izni verilen ilk Avrupa ülkesi olmaya hazırlanıyor. Kadın çalışanlara ayda üç gün izin verilmesini içeren yasa tasarısı İspanya Hükümeti’nin yaptığı kabine toplantısında kabul edildi. Bu izin ağrının şiddetine göre beş güne kadar uzayabiliyor ama bu uygulamanın regl dönemini hafif geçiren kadınları kapsaması beklenmiyor.

Peki regl izni konusu Türkiye’de ne durumda?

Türkiye toplumsal cinsiyet eşitliği mücadelesinin yoğun olarak devam ettiği ülkelerden biri. Türkiye’de ilk regl izni 2004 senesinde sadece “ağır ve tehlikeli işler” kapsamındaki işlerde çalışan kadınlara verilmiştir. İzin süresi 5 gün olarak belirlenmişti. Fakat Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği’nde yer alan bu madde uygulamaya maalesef geçmemiştir. 2013 yılında ise Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Bunun sonucunda kadınlara yönelik regl izni düşüncesi ortadan kalkmış oldu. Fakat ülkemizde böyle bir yasa olmasa da belirli kurum ve kuruluşlar kadın çalışanlarına bu izni tanıyor. Bu kurum ve kuruluşlar arasında Zomato, İzmir Barosu, Tunceli Belediyesi bulunuyor. Çok yakın bir zamanda KAFA GRUP ailesi de regl izni uygulamasını ayda iki gün olarak hayata geçirdiğini duyurdu.

Peki İstanbul Aydın Üniversitesi öğrencileri “regl izni” uygulaması hakkında ne düşünüyor?

İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kadın Hakları Departmanı olarak; regl izni uygulamasını hayata geçiren kurum ve kuruluşların göstermiş olduğu duyarlı tutumdan etkilenerek lisans öğrencilerine “Bir iş veren olsaydınız sizinle beraber çalışan kadınlara regl izni verir miydiniz? “sorusunu sorduk:

Bu soruya kadın öğrencilerden hiç hayır cevabı gelmedi. Erkek öğrencilere sorduğumuzda ise %35 oranında hayır cevabını aldık. Bu cevapları vermelerine neden olan sebepleri inceleyecek olursak;

“HAYIR” cevabını veren erkek öğrencilerin bir kısmı, kadın ve erkek eşitliğine dikkat çekerek bu eşitlik sağlanacaksa kadınlara ek bir iznin verilmesinin doğru olmadığını belirtirken diğer bir kısım ise birlikte çalıştıkları kadınlardan iş gücü fazla olanlara bu iznin verilmesiyle şirketlerinin çalışma temposunun bozulacağını ve birtakım eksikliklerle karşılaşacaklarını belirterek hayır dediler.

“EVET” cevabını veren erkek öğrencilerin büyük bir çoğunluğu kadınların regl döneminde yaşadıkları ağrıları ve içinde bulundukları olumsuz ruh halini göz önünde bulundurarak onların bu izni kullanmalarının en doğal hakları olduğunu söyledi. Şirketlerinin iş temposunun etkilenmemesi için de evden online olarak çalışmaya devam edebileceklerini de ek olarak belirttiler.

“EVET” cevabını veren kadın öğrenciler yaşadıkları regl dönemindeki ruh hallerini, çektikleri ağrıları öne sürerek regl sürecinin ilk günlerini evde geçirmenin onları ruhsal ve fiziksel olarak olumlu etkileyeceğini, sosyal hayat ve çalışma hayatlarına bu iznin pozitif etki sağlayacağını söylediler. Kendileriyle beraber çalışan kadın çalışanlarının da bu izinden faydalanmasını şirketlerinin işleyişine artı olarak döneceğini ifade ettiler. Ruhu ve bedeni yorgun olmayan bir kadının çok daha verimli, yaratıcı olacağı düşüncesine sahiplerdi.

Biz de Kadın Hakları Departmanı olarak bu uygulamanın iş hayatında neden olacağı olumsuzlukları önceden düşünülüp bu olumsuzluklara önlem alınarak kadınlara ayda 2-3 iş günü izin verilmesi taraftarıyız.